სხვა მნიშვნელოვანი საკითხები

სავალუტო რისკი

სესხის აღებისას ძალზე მნიშვნელოვანია განისაზღვროს სესხის ვალუტა და მასთან დაკავშირებული რისკები. სესხის აღება შესაძლებელია ეროვნული ვალუტით ან უცხოური ვალუტით (მაგ. დოლარი, ევრო). ლარის სესხი, როგორც წესი, უფრო მაღალპროცენტიანია, ვიდრე უცხოური ვალუტის სესხი. თუმცა, უცხოური ვალუტით აღებულ სესხს თან ახლავს სავალუტო რისკი.

თუ ბიზნესს ძირითადი შემოსავალი ლარში აქვს, ხოლო სესხს უცხოური ვალუტით აიღებს, სესხის დასაფარად საჭირო თანხა (ლარში გამოსახული) დამოკიდებული იქნება ვალუტის კურსის ცვლილებაზე.  თუ ლარი გაუფასურდება უცხოური ვალუტის მიმართ, მაშინ მეტი ლარის კონვერტაცია იქნება საჭირო უცხოური ვალუტით შენატანების გასაკეთებლად, ხოლო თუ ლარი გამყარდება - მაშინ, პირიქით, ლარში გამოხატული შენატანები შემცირდება. გასათვალისწინებელია, რომ ვინაიდან გაცვლითი კურსი არაპროგნოზირებადია, უცხოური ვალუტით სესხების შემთხვევაში შეუძლებელია ზუსტი სამომავლო გათვლების გაკეთება. შესაბამისად, სესხის ვალუტის შერჩევამდე, ბიზნესმა აუცილებლად უნდა გაითვალისწინოს ვალუტის კურსის ცვლილების რისკი. 

თუ მეწარმე სარგებლობს უცხოური ვალუტის სესხით და გადაწყვეტს ამ სესხის ლარში კონვერტაციას, ამისთვის მას შეუძლია მომსახურე ან სხვა ფინანსურ ორგანიზაციას მიმართოს. გასათვალისწინებელია, რომ ამ შემთხვევაში მეწარმე რეალურად ახალ სესხს იღებს, რომლითაც ფარავს ძველ სესხს. შესაბამისად, გაფორმდება ახალი სესხის ხელშეკრულება. 

სავალუტო რისკის და მისი მართვის შესახებ მეტი ინფორმაციის მიღება ამ გვერდზე შეგიძლიათ.

დაზღვევა

ცხოვრებაში ხშირად ხდება გაუთვალისწინებელი შემთხვევები, მაგალითად: სტიქიური უბედურებები, ქურდობა-ყაჩაღობა, ქონების დაზიანება - რომლებსაც ჩვენთვის და ჩვენი ბიზნესისთვის  მნიშვნელოვანი ფინანსური ზიანის მიყენება შეუძლია. ცხადია, რთულია ყველა შესაძლო რისკის წინასწარ განსაზღვრა, თუმცა დაზღვევა სწორედ ის ფინანსური ინსტრუმენტია, რომლის დახმარებითაც შესაძლებელია პოტენციური რისკების რეალიზების შედეგად წარმოქმნილი ფინანსური ზარალის შემცირება ან სრულიად თავიდან არიდება. 

არსებობს დაზღვევის მრავალი ტიპი, რომლებსაც აქტიურად იყენებენ როგორც ფიზიკური, ისე იურიდიული პირები. მეწარმეებს შეუძლიათ დააზღვიონ ბიზნესის მფლობელობაში არსებული უძრავი ან მოძრავი ქონება, კერძოდ: შენობები, მანქანა-დანადგარები, სატრანსპორტო საშუალებები. ამასთან, ექსპორტით ან იმპორტით დაკავებულ მეწარმეებს შეუძლიათ დააზღვიონ ტვირთი ტრანსპორტირების პერიოდში, ხოლო მეწარმეებს, რომლებსაც დაქირავებული მუშახელი ჰყავთ, შეუძლიათ დააზღვიონ საკუთარი თანამშრომლების მიერ სამუშაო ადგილზე დაზიანების მიღების რისკი და ა. შ.

აღსანიშნავია, რომ სესხის განაცხადის განხილვისას ფინანსურმა ინსტიტუტმა რისკების შემცირების მიზნით შესაძლოა მოითხოვოს ბიზნესის დაზღვევა. გარდა ამისა, ბიზნესის სპეციფიკიდან გამომდინარე, სესხის გამცემმა ორგანიზაციამ შესაძლოა მეწარმეს შესთავაზოს სესხის უზრუნველყოფის ან სიცოცხლის დაზღვევის შეძენაც. რიგ შემთხვევებში, ეს დაზღვევა სავალდებულოა. ასეთ დროს დაზღვევის ხარჯი, როგორც წესი, შესულია კრედიტის ყოველთვიურ შენატანში, ასახულია საპროცენტო განაკვეთში და გათვალისწინებულია სესხის ხელშეკრულებაში.

ინფორმაციის მესამე პირისთვის გადაცემა

კომერციული ბანკების შემთხვევაში ცნობები ფიზიკური და იურიდიული პირების ანგარიშების, ამ ანგარიშებიდან განხორციელებული ოპერაციებისა და ანგარიშებზე არსებული ნაშთების შესახებ, ხოლო სხვა ფინანსური ინსტიტუტების შემთხვევაში - ინფორმაცია ნებისმიერი გარიგების, განხორციელებული ოპერაციის, არსებული დავალიანების ან ნაშთის შესახებ შეიძლება მიეცეს შესაბამისი ანგარიშების მფლობელებს და მათ წარმომადგენლებს მხოლოდ. აგრეთვე, აღსანიშნავია, რომ კანონმდებლობით გათვალისწინებულ შემთხვევებში აღნიშნული ინფორმაცია შეიძლება გადაეცეს საქართველოს ფინანსური მონიტორინგის სამსახურს და აღმასრულებლებს, სხვა პირებს კი - მხოლოდ სასამართლოს შესაბამისი აქტის საფუძველზე.